Logistics ngược là gì? 5 hoạt động cốt lõi trong logistics ngược

Logistics ngược là xu hướng không thể bỏ qua trong ngành logistics. Cùng tìm hiểu logistics ngược là gì? Lợi ích, cách hoạt động và các mô hình trong logistics ngược.

Nhà bạn có đang sử dụng gas để đun nấu? Bạn đã từng mua hàng online? Bạn đã từng uống bia trong những “bom” bia? Những hành động trên không liên quan đến nhau nhưng có một điểm chung là logistics ngược.

Khi chúng ta sử dụng hết gas, uống hết bia, bình gas và “bom” bia được trả lại để tái sử dụng cho những lần sau. Hay khi mua hàng trực tuyến, bạn có thể trả hàng/ đổi trả khi hàng hóa không đạt chất lượng hay bất cứ lý do gì được nhà cung cấp chấp nhận. Đó chính là hoạt động logistics ngược.

Vậy logistics ngược là gì? Lợi ích của chúng với doanh nghiệp? Cách chúng hoạt động và các mô hình logistics ngược. Tất cả sẽ được giải đáp ngay sau đây.

Logistics ngược là gì?

Logistics ngược – Reverse Logistics hiểu theo cách đơn giản nhất là hàng hoá thay vì đi từ nhà cung cấp đến tay khách hàng thì sẽ đi ngược lại, từ khách hàng trở về nhà cung cấp. Theo truyền thống, logistics ngược chỉ đơn thuần là quy trình xử lý việc trả lại và sửa chữa sản phẩm. Chính vì thế, doanh nghiệp thường coi đó là gánh nặng kinh tế hơn là cơ hội chiến lược.

Nhưng hiện nay, logistics ngược có phạm vi rộng hơn, là quá trình quản lý dòng chảy hàng hoá, nguyên liệu, bao bì…từ người tiêu dùng cuối cùng quay trở lại nhà sản xuất cuối cùng hoặc nhà phân phối, bán lẻ để sử dụng cho mục đích khác như tái sử dụng, tái chế, sửa chữa hoặc xử lý.

Logistics ngược không chỉ giúp phục hồi tài nguyên, tăng tuổi thọ sản phẩm, giảm những tác động tiêu cực đến môi trường, tiết kiệm chi phí mà còn là chiến lược lấy khách hàng làm trung tâm, làm hài lòng khách hàng, tăng cường lòng trung thành và giữ chân khách hàng. Đây mới chính là giá trị thực sự của logistics ngược, giúp nó từ một yếu tố phụ trợ trở thành một phần trong chiến lược kinh doanh.

>>> Xem thêm: Logistics xanh là gì – 6 giải pháp cho chuỗi logistics bền vững?

Những lợi ích của logistics ngược 

Logistics ngược đã khẳng định tầm quan trọng của mình trong chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp bằng những lợi ích đa dạng mà nó mang lại.

1. Tối ưu chi phí

Mặc dù logistics ngược cần có vốn đầu tư ban đầu, nhưng về lâu dài, chúng sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm được rất nhiều:

• • Giảm lãng phí bằng cách sửa lại, tái chế những sản phẩm lỗi, bị trả lại, hàng bị hỏng thành sản phẩm khác có giá trị thay vì vứt bỏ hoàn toàn.
  • Giảm những chi phí vận hành khác có liên quan.
  • Thu hồi và sử dụng lại những nguyên vật liệu, bộ phận từ sản phẩm cũ
  • Giảm chi phí xử lý chất thải: Xử lý rác thải đúng cách trước khi thải ra môi trường theo đúng quy định.
  • Tái sử dụng bao bì như pallet, thùng chứa.

Ví dụ

• • Nhà bán lẻ quần áo có thể trả lại hàng tồn kho chưa bán về nơi sản xuất => giải phóng không gian kho, giảm chi phí lưu kho.
  • Sản phẩm trả về có thể tái sử dụng/ sửa chữa, thay đổi thành sản phẩm mới, hoặc tận dụng vật liệu để dùng cho những sản phẩm khác…=>tạo được nguồn doanh thu mới, giảm thiểu tổn thất.
  • Bên cạnh đó, doanh nghiệp tối ưu quy trình logistics ngược, giảm thời gian xử lý, tối ưu tuyến đường vận chuyển…=> giảm chi phí tổng, tăng lợi nhuận.

2. Tăng sự hài lòng của khách hàng, xây dựng lòng trung thành

Một chính sách bảo hành, đổi trả hàng minh bạch cùng quy trình đổi trả dễ dàng nhanh chóng chính là điểm cộng lớn cho doanh nghiệp, đặc biệt trong thị trường đầy cạnh tranh như hiện nay. Chúng giúp:

• • Tăng sự hài lòng của khách hàng: Khi khách hàng có thể đổi trả lại một sản phẩm mà họ không hài lòng một cách dễ dàng, doanh nghiệp lắng nghe, có thái độ đúng mực và chuyên nghiệp…sẽ giúp khách hàng tin tưởng và an tâm hơn.
  • Xây dựng lòng trung thành: Khi khách hàng có những trải nghiệm tích cực với thương hiệu, có thể biến một khách hàng tiềm năng dần thành khách hàng trung thành và là người giới thiệu thương hiệu của bạn đến với nhiều người khác.
  • Tạo lợi thế cạnh tranh với đối thủ bằng những hoạt động có trách nhiệm với môi trường và chất lượng dịch vụ sản phẩm.
  • Nâng tầm thương hiệu doanh nghiệp, thu hút khách hàng mới bằng những hoạt động logistics ngược có tính bền vững.
  • Tận dụng logistics ngược để thu thập phản hồi của khách hàng về sản phẩm, dịch vụ…để có những cải thiện về chất lượng sản phẩm và dịch vụ.

3. Bảo vệ môi trường và phát triển bền vững

Khi doanh nghiệp xây dựng được một quy trình logistics ngược hiệu quả sẽ:

• • Giảm lượng rác thải thải ra môi trường: Bằng cách sửa chữa, tái sử dụng hoặc tái chế lại. Đồng thời các rác thải được xử lý đúng cách sẽ giảm tác động xấu đến môi trường.
  • Bảo tồn và giảm tiêu thụ tài nguyên thiên nhiên: Khi tận dụng nguyên vật liệu cũ, tái chế lại để sử dụng
  • Giảm phát thải carbon ra môi trường, giảm áp lực lên môi trường.
  • Tuân thủ đúng theo quy định về bảo vệ môi trường, đặc biệt những quy định về xử lý chất thải điện tử, pin, hoá chất.
  • Có thêm tệp khách hàng là những người yêu và quan tâm đến môi trường.
  • Xây dựng chuỗi cung ứng thân thiện và bền vững

4. Quản lý rủi ro hiệu quả

Logistics ngược giúp doanh nghiệp dễ dàng kiểm soát và giảm thiểu những rủi ro liên quan đến sản phẩm lỗi, kém chất lượng hay các vấn đề an toàn có thể ảnh hưởng đến uy tín doanh nghiệp hoặc kiện tụng.

5. Đáp ứng xu hướng của logistics hiện đại

Logistics ngược giúp doanh nghiệp tuân thủ đúng theo ESG (môi trường – xã hội – quản trị) và EPR.

Các hoạt động cốt lõi trong logistics ngược

1. Thu hồi sản phẩm

Đây là hoạt động đầu tiên bắt đầu dòng chảy ngược. Chúng bao gồm các hoạt động:

• • Tiếp nhận yêu cầu đổi/trả hàng từ khách hàng.
  • Tổ chức vận chuyển thu hồi sản phẩm về trung tâm xử lý
  • Kiểm tra và xử lý tại điểm thu hồi hoặc gửi về nơi sản xuất cuối cùng.

2. Kiểm tra và phân loại hàng hoá

Trước khi xử lý hàng hóa thu hồi, chúng cần được:

• • Kiểm tra và đánh giá tình trạng thực tế: Còn mới không? Có thể tiếp tục bán không? Bị lỗi gì? có sửa chữa được không?….
  • Phân loại để xử lý dựa trên tình trạng thực tế: tái bán, sửa chữa, tái chế, thanh lý…
  • Ghi nhận dữ liệu vào hệ thống nếu có.

3. Sửa chữa và làm mới

• • Sửa chữa: Với những sản phẩm có lỗi kỹ thuật hay hư hỏng thì tiến hành sửa chữa, thay thế linh kiện để sản phẩm có thể hoạt động bình thường và bán lại.
  • Làm mới sản phẩm: Sau khi sửa chữa để sản phẩm đạt được trạng thái như mới và có thể bán lại với mức giá tốt, giảm thiểu tổn thất.

4. Tái chế và tái sử dụng

• • Tái sử dụng: Được chia làm 2 trường hợp:

• • • Hàng hoá sau khi sửa chữa, làm mới có thể tái sử dụng, đem bán lại như hàng đã qua sử dụng.
    • Những bộ phận, linh kiện còn mới và hoạt động tốt có thể được tháo rời để tái sử dụng lầm sau.

• • Tái chế: Khi hàng hoá không thể sửa chữa hay tái sử dụng, các vật liệu cấu thành như nhựa, kim loại, thuỷ tinh sẽ được tách ra để đem đi tái chế tạo ra nguyên vật liệu thô mới để sử dụng.

5. Xử lý cuối cùng

• • Xử lý: Với những hàng hoá hết giá trị sử dụng, không thể tái chế sẽ được xử lý theo quy trình, đảm bảo an toàn, hợp pháp, tuân thủ đúng quy định về môi trường để làm giảm tác động xấu đến môi trường. Ví dụ: xử lý bình ắc quy, pin, hoá chất…
  • Huỷ bỏ: Các sản phẩm có hạn sử dụng và nhạy cảm cần phải huỷ bỏ theo quy trình để đảm bảo an toàn.

Các mô hình logistics ngược phổ biến

Doanh nghiệp có thể triển khai logistics ngược theo nhiều mô hình, tuỳ thuộc đặc thù sản phẩm. Một số mô hình logistics ngược phổ biến ở Việt Nam:

1. Thu hồi hàng lỗi và bảo hành

Áp dụng với các doanh nghiệp sản xuất điện tử, ô tô, máy móc, thiết bị gia dụng…

2. Thu hồi và tái chế/tái sản xuất

• • Thu hồi và tái chế: Áp dụng với những loại vật liệu như nhựa, kim loại, thùng phuy, thùng thiếc…
  • Thu hồi và tái sử dụng: Áp dụng với những loại bao bì có thể sử dụng lại nhiều lần mà không ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm như can nhựa, thùng phuy, can thiếc…
  • Thu hồi và tái sản xuất: Áp dụng với hàng hoá điện tử, linh kiện, máy móc
  • Thu hồi và xử lý rác thải: Áp dụng với những sản phẩm không thể tái sử dụng hoặc tái chế, cần xử lý đúng quy trình để giảm tác động xấu đến môi trường.

3. Hàng đổi trả/ hoàn hàng trong thương mại điện tử

Các sàn thương mại điện tử đều có chính sách hoàn trả sản phẩm nếu không hài lòng trong vòng 7 – 30 ngày.

4. Thu hồi vì trách nhiệm với môi trường

Doanh nghiệp sẽ chủ động thu gom rác thải của sản phẩm để tuân thủ đúng quy định của pháp luật và xây dựng thương hiệu xanh. Ví dụ: Vinamilk đang triển khai chương trình đổi vỏ sữa lấy quà.

Những xu hướng nổi bật của logistics ngược

1. Số hoá và tự động hoá

• • Các phần mềm logistics được tích hợp thêm khả năng quản lý logistics ngược để theo dõi hàng hóa, tối ưu tuyến đường.
  • Sử dụng công nghệ AI, Big Data để dự đoán tỷ lệ đổi trả hàng, xác định giá trị thu hồi, tối ưu quy trình kiểm tra, phân loại hàng…
  • Sử dụng rô bốt và tự động hoá trong trung tâm xử lý hàng trả về.

2. Thương mại điện tử phát triển mạnh

Chính sự phát triển nhanh và mạnh của TMĐT làm tỷ lệ đổi trả hàng tăng cao, bắt buộc các doanh nghiệp phải hoàn thiện và tối ưu chuỗi logistics ngược để giữ chân khách hàng.

3. Phát triển logistics xanh và xây dựng chuỗi cung ứng bền vững

Logistics ngược ra đời là yếu tố chiến lược giúp xây dựng, phát triển logistics xanh và chuỗi cung ứng bền vững.

4. Nền kinh tế tuần hoàn

Doanh nghiệp đang dần chuyển từ mô hình tuyến tính từ sản xuất – sử dụng- thải bỏ sang mô hình tuần hoàn.

5 Trách nhiệm của doanh nghiệp với môi trường

Những quy định nghiêm ngặt về môi trường, quy định trách nhiệm của nhà sản xuất với sản phẩm hết vòng đời EPR hay việc tuân thủ các nguyên tắc ESG là động lực thúc đẩy các doanh nghiệp đầu tư nghiêm túc vào logistics ngược.

Trong các hoạt động của logistics ngược có sự tham gia của seal niêm phong không? 

Seal niêm phong tham gia vào toàn bộ hoạt động logistics ngược:

• • Chúng giúp hàng hoá được bảo vệ nguyên vẹn trong suốt hành trình “ngược” của mình.
  • Là biện pháp bảo vệ vật lý trong các kho hàng, kết hợp với các phần mềm quản lý kho hàng, quản lý vận chuyển để tạo nên một bức tường vững chắc bảo vệ hàng hóa khỏi sự can thiệp trái phép.
  • Ngoài những chiếc seal niêm phong cối hay seal cáp chắc chắn, độ an toàn cao, những chiếc seal niêm phong nhựa màu cũng được sử dụng để đánh dấu, phân loại hàng hoá để xử lý.

Bạn đang đi tìm một địa chỉ tin cậy để mua seal niêm phong tiêu chuẩn quốc tế? Rất nhiều loại seal niêm phong chất lượng cao đang đợi bạn tại Kim Hải Seals. Gọi ngay 0909.630.869 để được tư vấn và chọn đúng loại seal niêm phong.

Dù bạn đang là doanh nghiệp xuất nhập khẩu, bạn đang làm TMĐT hay doanh nghiệp sản xuất, việc tối ưu logistics ngược sẽ mang lại nhiều lợi ích bền vững cho bạn và môi trường. Không chỉ giúp giảm chi phí vận hành, tăng lợi nhuận mà còn giúp nâng tầm thương hiệu, xây dựng lòng trung thành cho khách hàng, mở rộng thị trường, tăng khả năng cạnh tranh. Và quan trọng nhất, giảm gánh nặng và bảo vệ môi trường. 

Trong tương lai, logistics ngược vẫn là xu hướng và là một phần không thể thiếu của chuỗi cung ứng bền vững. Xây dựng và triển khai logistics ngược ngay hôm nay để doanh nghiệp bạn bứt phá mạnh mẽ hơn.

Cần seal niêm phong chất lượng và giá tốt nhất, gọi ngay Kim Hải.